Vannon en Rigotte : dromen worden werkelijkheid

De 24ste mini-expeditie naar de Vannon en de Rigotte : 28/10 tot 03/11/2019

Deelnemers: Geert, Stijn, Herman (SC Cascade), Jos Dagobert, Erik (SC Avalon), Michel (ESCM), Gauthier (CRSOA)

Voorwoord

Een zeer gemotiveerde ploeg is al van 2015 bezig met de explo van twee ongekende grotsystemen op de grens van de Haute Marne en de Haute Saône, namelijk de Vannon en de Rigotte. De pertes waren onderzocht, de resurgenties vaag gekend… De ondergrondse loop van beide rivieren bleef een mysterie…

Na bijna 5 jaar exploratie krijgen we stilaan zicht op de ondergrondse hydrologie van beide systemen. Beter nog: we slagen er in om kilometers ver te vorderen in ongekende immense galerijen, mooi  gedecoreerde passages, heldere rivieren en prachtige zalen. Hier volgt het relaas van de inmiddels 24e mini-expeditie naar het grensgebied tussen de Haute Marne en de Haute Saône...

Het verslag van de duikploeg (Stijn, Gauthier, Michel, Herman)

Eind oktober was het opnieuw zover. De 24^e editie van de mini expedities gaat van start. We zijn met een ploeg van 4 duikers en 4 gravers. Mooi verdeeld dus.

1. Het team: Dagobert, Gauthier, Erik, Stijn, Jos, Geert, Michel, Herman (foto: Stijn Schaballie)

De duikers willen de Rigotte zo ver mogelijk exploreren en topograferen voorbij de S6.
Gebruikelijk zijn we na de rit van start gegaan met gewenningsduiken. Voor Michel en Gauthier is de Rigotte volledig nieuw. Tijdens de vorige sessie zijn de lijnen via de Crotot Maison geoptimaliseerd en werd er 6 kg lood voor de S6 gedropt. Stijn heeft tevens van het ogenblik gebruik gemaakt om de lijnen in de ingangszone van de Vannon aan te passen in functie van de nieuwe vervolgen die door hem zijn gevonden tijdens de vorige mini-expé. Na een korte kennismaking van de ingangsversmalling en het weinige zicht in de Rigotte, ontpopten Gauthier en Michel zich als transportduikers. Uiteindelijk moeten 4 flessen en een kitzak naar binnen gebracht worden willen we met twee voorbij de S6 topograferen.

2. Het 'depot' na de S6 (foto: Gauthier Roba)

De tweede dag was een vervolg van de eerste. Transport onder water, en daarna tot aan de S4. Stijn en Gauthier zijn onmiddelijk tot voorbij de S6 gegaan om de topo aan te vatten. Na 500m topo ingeblikt te hebben, deden we onszelf een 500 tal meter première cadeau, tot aan een S7. Deze sifon dient gelukkig niet gedoken te worden. Uit de S7 komt het actief tevoorschijn, maar daarnaast zijn er twee 'droge' alternatieven.

3. Wondermooie concreties (foto: Gauthier Roba)

Ook de derde dag zijn Stijn en Gauthier voorbij de S6 gaan topograferen.

Samengevat is de Rigotte een zeer afwisselende grot met zowel droge als actieve galerijen, zalen en enkele blokkenstorten. Het vorderen bestaat voornemelijk uit stappen, afgezien van de twee duikzones. Voorlopig moet alles samen ongeveer 150m ver gedoken worden, op max -3m.

4. Sprakeloos.... (foto: Gauthier Roba)

Ondertussen zijn Herman en Michel de nieuwe vertrekken in de Vannon gaan 'bekijken'. Michel kon in de nieuwe rivier een 20-tal meter nieuwe lijn leggen en boven water komen in een klok. Het vervolg heeft hij niet gevonden, wetende dat er ongeveer 1m zicht was onder water. Herman heeft op zijn beurt de parallel in gezwommen, en heeft daarbij 50m lijn gelegd met einde op niets.

Beide vertrekken moeten herzien worden in betere zichtbaarheids-omstandigheden. 

5. Tweehonderd meter zwemmen... (foto: Gauthier Roba)

De laatste dag bestond er uit om alle spullen te recupereren en enkele onafgewerkte zaken te doen. Gelukkig waren we daarvoor met 4. Om de gravers een opkikker te geven, werd een nieuwe Arva-meting georganiseerd. De Arva werd daarvoor op een mast vastgemaakt en voor het veronderstelde dichtste punt gehouden tegen het plafond in de galerij. Op deze manier zou de meting de grootste nauwkeurigheid geven.

6. Mooie ersosievormen. (foto: Gauthier Roba)

Eerder deze week werd tevens de perte van de rivier gevonden tussen de S4 en de S5. Eerst werd gedacht dat die ergens onder water zat in de S6. Niet dus. Het is een kleine laminoir met vrij veel stroming. Bij hoog water is dit wellicht allemaal sifon. Het teveel aan water loopt dan via de S4 uit tot aan de ingangen van de beide Crotot's. Gauthier en Stijn  hebben er met hun duikspullen en een lintmeter, een topo gemaakt van 60m ontwikkeling. In de halfverdronken gang zijn ze teruggedraaid op een bijna-sifon waar het voor hen écht te link werd.

Eenmaal terug buiten, ontdekte Stijn dat het water van de Resugence du Chat een bruine kleur heeft, waarschijnlijk als gevolg van hun geploeter in de halfverdronken laminoir! Van een kleurproef gesproken!

Verslag: Stijn Schaballie.

Het verslag van de graafploeg (Dagobert, Erik, Geert, Jos)

Omdat we sinds vorige expé met zekerheid weten dat een verbinding tussen D40 en Rigotte mogelijk is, zijn we zeer gemotiveerd om verder te graven. Ik was enkele weken geleden al wat 'voorbereiding' gaan doen, en dat moest eerst geruimd worden. Daarna kunnen we het vervolg aanpakken.

We hebben deze expeditie zwaar materiaal mee: een stroomgroep, 90m elektriciteitskabel en een zware Makita breekhamer. We verwachten ons aan serieus breekwerk! Maar eens we verder graven, blijkt het vooral klei en blokken te zijn. Dat hadden we niet durven hopen. 

7. Graafwerken in de D40 (foto: Geert De Sadelaer)

We zitten dus wel degelijk in een opgevulde gang, en de (kleine) concreties op de wand, onder het sediment, leveren ons daarvan het bewijs.

Het aantal bakken dat uit de boyau getrokken wordt, is niet te tellen. Het is zwaar labeur, en zonder de wetenschap dat er een grote grot achter zit, zouden we hier nooit aan beginnen! En we zijn nochtans wel wat gewoon! De modder is onwaarschijnlijk plakkerig: een bak vol krijgen, is moeilijk. Een bak terug leeg krijgen al evenzeer. Het is vooral Dagobert die 5 dagen lang graaft... Erik en ik zijn de bakkentrekkers van dienst!

Zaterdag komt Geert Erik vervangen. We hebben vandaag een Arva-meting gepland en tevens een Walkie Talkie test met de duikploeg. We hopen zo op een juistere afstandsbepaling en communicatie met de duikploeg achter de sifons zou fantastisch zijn. De Arva-meting verloopt foutloos, het contact met de duikploeg gaat echter moeizaam. We kunnen mekaar nauwelijks verstaan. Toch is het een bewijs dat Walkie Talkies ook onder de grond kunnen werken! 's Avonds doen we nog een ruwe topometing zodat we weten hoever we gevorderd zijn met onze graafwerken... Tevens blijkt het gangetje stilaan droger te worden: er is duidelijk tocht ontstaan en dat geeft ons moed om verder te doen.

Verslag: Jos Beyens

Resultaten

a) De ondergrondse Rigotte:

Ongeveer 1/3de van het traject (vogelvlucht) tussen de perte van de Rigotte en de resurgentie is getopografeerd. Het totale traject is 4,1 km in vogelvlucht. Het verkende deel kan bijna de helft van het volledige traject zijn, want ook nu hebben we onszelf getracteerd op een royale première.
Het verst getopografeerde deel ligt op 1758m van de ingang, in vogelvlucht is dat 1346m.

De topo meet nu 2745m en er is meer dan 1 km non topo, dus ongeveer 4 km.

Er werd 1633 m aan topo ingeblikt. Daarvan was ongeveer 1100 m première. Er is naar schatting nog meer dan 1 km non topo en op meerdere plaatsen einde op niets.

b) D40

Hier werd 5 m gevorderd en de afstand tussen de Rigotte en de D40 wordt nu geschat op:

1. Volgens de nieuwe en gecorrigeerde Arva-meting: 5 m

2. Volgens de topo: 6m

3. We kunnen hieruit afleiden dat onze duikers knap werk hebben geleverd en dat de 'duikerstopo' toch een grote precisie heeft.

c) Vannon

Hier werd alles samen 70m extra geëxploreerd, met in één tak einde op niets.

8. Immense afvloeiing. (foto: Gauthier Roba)

d) Toekomst

Eens de verbinding met de D40 een feit is, betekent dit:

1. Slechts één duikzone zonder versmallingen en in een stromende rivier, dus betere zichtbaarheid en dus meer potentiële duikers.

2. Assistentie van niet-duikers tijdens het transport van flessen enz.

3. Minder af te leggen afstand in de grot om de eindpunten te bereiken.

4. Een toch al mooie en ruime grot (tot S6) te bezoeken door niet-duikers.

Besluit

Het is duidelijk dat de ploeg al staat te popelen om verder te exploreren! De volgende mini-expeditie is dus al gepland. Het zal vooral een graafexpeditie worden. Een droge verbinding is immers niet enkel interessant voor de duikploeg. Ook voor ons is het deel voor sifon 6 al de moeite waard om te bezoeken. En wie weet vinden we nog nieuwe vervolgjes die onze duikers over het hoofd gezien hebben... Wordt dus vervolgd!

9.En het gaat voort!! Wordt vervolgd !!