De Anialarra expé 2024

Tot mijn schande heb ik nu pas gemerkt dat ik het verslag van de Anialarra-expé 2024 vergeten ben op het blog te zetten (intussen is zelfs de expé van 2025 al achter de rug!). Hier is het dus.
En je kan meer info vinden op de Facebookgroep "Anialarra-explo's" https://www.facebook.com/groups/anialarra

Verslag expé Anialarra 2024

In 2024 organiseerde de Belgische speleoclub Avalon voor het 28^ste opeenvolgende jaar een exploratiekamp op Anialarra (onderdeel van het beroemde Pierre Saint Martin-massief). Uiteraard werkten we onder de vlag en de zegen van ARSIP, de overkoepelende organisatie die bijna 60 jaar lang de speleologische activiteiten op het massief coördineert (zie https://www.arsip.fr/). De expeditie vond plaats van 3 tot 17 augustus en er namen zowel leden van het Verbond van Vlaamse Speleologen als van de Union Belge de Spéléologie aan deel.  

Inleiding

Zoals steeds werd een klein kamp opgesteld op 2100 m hoogte. We werden door de weergoden flink verwend, met 13 dagen prachtig weer en slechts twee dagen slecht weer. Dat was allicht ter compensatie van de expedities in 2023, toen we erg wispelturig weer hadden. Het mooie en meestal stabiele weer maakte dat we eindelijk de exploratie van Sima de la Tormenta in alle veiligheid konden afwerken. We werkten op volgende 4 grotten…

Sima de la Verdad (AN594)

Na de ontdekking en exploraties in de periode 2010 tot 2014, waarbij we in de noordelijke tak van de grot strandden op een diepte van -186 m in een grote instortingszone, hernamen we in 2022 de westelijke tak van Sima de la Verdad (zie de verslagen van 2022 en 2023). Deze grot is immers de grootste kanshebber om een ingang te worden die in de Rivière Tintin zou uitkomen, en wel zeer ver stroomopwaarts erin. Verdad ligt bijna recht boven de zone waar we in Tintin aan het werk zijn. Onze terminus van vorig jaar, een klein putje, werd vlot gepasseerd maar zoals verwacht volgde opnieuw een meander. Hierna volgde een verrassing: een grote, omhooglopende schouw van wel 40 m hoog (mogelijk in relatie met een gekende lapiazkloof aan de oppervlakte) en dan een ruime en actieve put van 19 m. En dan… alweer een meander, die ook het voorlopige eindpunt is op een diepte van -110 m.  We blijven pal west gaan, in de richting van een omhooglopende schouw die we in de Rivière Tintin zien. Uiteraard moeten we nog wel zowat 310 m zakken.

Op de voorlaatste exploratiedag kenden we een flinke tegenslag: nabij de ingangszone gebeurde spontaan een instorting van grote blokken. Gelukkig geraakte niemand gewond. In 2025 wacht ons eerst veel werk om deze zone weer te stabiliseren.  Sima de la Verdad is -186 m diep voor een lengte van 637 m.

Sima de la Tormenta (AN709)

Grote ontdekking van 2021, waarin we toen rond -120 m stopten in een zeer diepe, doch uiterst cruegevoelige put (Puits des Chippendales), die nog minstens honderd meter dieper scheen te lopen. Bij flinke regenval is deze put een dodelijke val en daardoor hebben we noch in 2022, noch in 2023 de exploratie veilig kunnen verderzetten. Dit jaar lukte het wel! Na drie onvergetelijke afdalingen zonder enig obstakel tegen te komen, konden we de grot – zoals verwacht - verbinden met de Rivière Félix van de Sima des Caou Cougues (FR3), op een diepte van -407 m.  De Rivière Félix is op haar beurt een zijrivier van het Systeem van Anialarra.

Tormenta is een zeer verticale grot (uitgezonderd de ingangszone tot -50), met een opeenvolging van prachtige en diepe putten: de Puits des Chippendales (P91) en de Puits Olympique (P121), allebei zeer gevaarlijk bij regenval, gevolgd door de fossiele Puits du Podium (P44) en de Puits de la Médaille d’Or (P100). Deze laatste komt uit in een tot nu toe onbekende ruimte, die opzij ligt van de Rivière Félix en via een putje van 3 m ermee verbindt. Er zijn nog enkele niet-onderzochte vertrekken in Tormenta, vooral in de onderste helft van de Puits Olympique, rond -250 m.

Sima de la Tormenta is aldus de 13de ingang geworden van het Systeem van Anialarra, dat daardoor de lengte van 50 km heeft bereikt.  Deze ontdekking bevestigt opnieuw dat het massief van Anialarra een speleologische schatkamer is, waar nog alles mogelijk is.

Ingang No	Naam	Diepte (m)	# Ingangen
1	AN519 Sima Ibarra - jonctionné en 1999	-347	1
2	AN51 Sima de los Dos Acuarios et AN502 - AN551 – jonctionné en 1986	-389	3
3	AN6 Sima de Frontenac - jonctionné en 1986	-400	1
4	AN3 Pozo Estella - entrée d’origine 1978	-414	1
5	AN60 Sima Ryobhilti - jonctionné en 2010	-444	1
6	FR3 Sima de Caou Cougues et AN57-AN548 - jonctionné en 2011	-384	3
7	AN509 Sima de la Mariposa - jonctionné en 2011	-425	1
8	AN43 Sima del Sarrio + aval Anialarra - jonctionné en 2013	-386	1
9	AN563 Sima Estúpida - jonctionné en 2015	-405	1
10	AN308 Sima del Bosquete - jonctionné en 2015	-241	1
11	AN597 Sima Regalo - jonctionné en 2018	-433	1
12	AN454 Sima de los Amigos - jonctionné en 2021	-285	1
13	AN709 Sima de la Tormenta - jonctionné en 2024	-407	1

 

Oskar, Frits, Paul en Tobias, erg blij. De verbinding is gemaakt en daarmee is het Systeem van Anialarra nu de 50 km voorbij.

Pozo Estella (AN3)

De historische ingang van het Systeem van Anialarra, in de jaren 70 geëxploreerd door IPV Estella en SC de Frontenac, en de enige ingang die nog te hertopograferen is. De oude topogegevens zijn niet meer beschikbaar. Dit is een groot karwei, want de grot heeft twee takken die elk meer dan -400 m diep zijn, en bovendien beantwoordt het equipement niet meer aan de hedendaagse normen en is dus volledig te herdoen. Vorig jaar werd een flinke eerste stap gezet in dit project en dit werd in 2024 vervolgd, tot op een diepte van -200 m (splitsing tussen de actieve en fossiele tak). Ook deze grot is eerder cruegevoelig, met vele natte en nauwe putten. Wordt vervolgd.

Aleks in de ingang van de AN3 (Pozo Estella). Foto : Jack London

Sima Venus (AN514)

Of moeten we Gouffre Vénus zeggen, want volgens de Franse kaarten ligt ze in Spanje, volgens de Spaanse kaarten in Frankijk! De grot ligt op een onwaarschijnlijke plaats, 2324 m hoog op de toppen van Anialarra en opent zich in de kalkschisten van het Campaniaan.  Ze ligt vrijwel boven de enorme Salle "Cosmik Debris" van het systeem van Anialarra. Ermee verbinden zou een totale diepte van -1007 m opleveren! Ze werd ontdekt in 2008 en verder geëxploreerd in 2009 tot op een diepte van -100 m Daar was het weer te smal maar de hevig aanzuigende tocht deed ons dromen van meer. En dan... niks meer, 15 jaar lang status quo wegens veel te veel andere lopende exploraties. Maar in 2024 was het dan eindelijk zover: Venus werd opnieuw bekeken, en we zagen snel dat het goed was!

Na enkele dagen werk was de terminus van 2009 gepasseerd en werd een grote put afgedaald (P33) die in een ruime zaal eindigde. Daar waren twee vervolgen. Het meest interessante loopt tot -155 en daar is een opening zichtbaar waarin stenen minstens 30-40 m dieper vallen. Kortom, Venus is nog niet gedaan en staat in 2025 bovenaan het programma.

Tobias aan de ingang van Sima Venus, op 2324 m hoogte. Foto: Paul De Bie

Sima del Perro (AN58)

Deze grot luisterde naar de naam “Trou du Chien” maar ze ligt wel degelijk in Spanje en we houden eraan om de naam van de grot in het Spaans te schrijven.
Naar verluidt werd deze grot einde jaren 1930 door Max Cosyns (de beroemde Belgische wetenschapper en explorator) gevonden tijdens de eerste verkenningen op het massief van Anialarra en slechts veel later, in 1963, afgedaald door de GSHP (westelijke tak tot -87 m). In 1986 werd ze opnieuw bekeken door de Belgische ESS die de oostelijke tak ontdekte, tot -128 m.
Vorig jaar vonden we de ingang bij toeval terug. Onder het motto “derde keer, goede keer” werd ze nu weer onderzocht en vooral, getopografeerd! Het is een indrukwekkende grot met ruime putten. Er zijn twee interessante plekken met een sterke tocht gevonden. Wordt dus vervolgd in 2025.

Tijdens het equiperen van Sima del Perro. Foto: Aleks Andonov

Speleometrie

Het Systeem van Anialarra groeide een kleine halve kilometer en meet nu 50161 m in lengte, voor een diepte van -858 m.

Deelnemers

SC Avalon: Annette Van Houtte, Paul De Bie, Tobias Speelmans

GRSC: Frits van der Werff, Tom van der Werff (et famille)

C7: Jack London

GRSC: Aleks Andonov, Kevin Bodson, Emilie Thonnard

Styx: Oskar Van Herreweghe

Dank aan onze sponsors

Zonder de financiële en materiële steun van diverse sponsors, zou het inrichten van deze expeditie vrijwel onmogelijk zijn. Wij danken hen dan ook van ganser harte!

Dank u : Union Belge de Spéléologie & ComExplo, Verbond van Vlaamse Speleologen, De Berghut (Hamme) en Camping Ibarra.