Fagnoules, zoveelste karweidag

Geen enkele grot heeft mij/ons al zoveel werk bezorgd als deze. Maar dit is een topgrot, en dus verdient ze het om tot het einde der dagen toegankelijk te blijven. Gisteren zaterdag, grote werken in de Fagnoules dus. 9-koppige ploeg (Toon Van Hoye, Len van Roeyen, Annette Van Houtte, Paul De Bie, Jonathan Demaret, Kjel Dupon en nog 3 Styx'ers. Bedankt iedereen voor de hulp!

Ik had de weken voordien al veel materiaal verzameld. Er was bv. 75 kg turbobeton dat ik in halve zakken had gedaan. Buizen ter onderstutting, een kitzak vol gereedschap, boormachine, slijpmachine, graafbakken enz. Normaliter zouden we dat een week geleden met zijn drie (P&A, Erik) zijn gaan doen, maar bij het zien van de berg kitzakken hadden we toch maar wijselijk besloten om naar een andere grot te gaan.

Ditmaal was de ploeg groot genoeg, we maakten een mensenketting en het materiaal was aldus op een kwartier ter plaatse: in de Salle des Arcs. Daar splitsten we op. Annette en ik zouden eerst met de dam beginnen, terwijl de andere 7 doorheen de Siphon 2 zouden gaan. Achter die sifon hadden we vier maanden geleden al een grote operatie gehouden. Toen was er uit de sifon (die door de megacrue van 2021 vrijwel onpasseerbaar was geworden), wel 3 ton grind en zand geschept en dat was toen provisoir op de oever opgestapeld, tegengehouden door een net van kippengaas. Niks dat eeuwig zou standhouden, en dus moest al dat grind vandaag nog eens 15 m verder worden gebracht naar een betere stockageplaats.

De 7 man sterke ploeg was daar al gauw een uurtje of 3 mee zoet. Ze braken vervolgens heel de lelijke kippengaasafrastering af, en gingen dan op verkenning in de rest van de grot. Wat amusement op de traversees boven de waterval, en dan heel de réseau Oufti-Amaai en de prachtige galerie Océade bezocht. Iedereen onder de indruk!

Op het programma van Annette en mij stond o.m. het maken van een nieuwe afdamming ter vervanging van de oude, houten dam. Die stond daar al exact 20 jaar, ongelooflijk toch. Maar was stilaan rot geworden. Die dam had destijds gediend om de rivier te kunnen capteren en in buizen doorheen de Siphon 2 leiden, tijdens het gigantische project waarbij we heel die sifon hebben geëlimineerd. In principe is de dam nu overbodig, maar onlangs had hij zijn nut toch weer bewezen. Die dam kan immers de rivier een tijdje (15-20 min) tegenhouden, wat het mogelijk maakt om in de Siphon 2 onderhoudswerken uit te voeren, of er bij hoog water doorheen te geraken.

Vandaag maakten we dus een nieuwe dam, en wel een gegoten in gewapend beton. Eerst werd een bekisting gemaakt van Styrodurplaat (heel makkelijk op vorm te snijden) en een nieuwe buis geplaatst (met grotere diameter en afsluitbaar met schroefdeksel). Dan veel turbobeton gemaakt, gemengd met stenen. Heel veel gebricoleer dus, maar tegen 15 u was het wel grotendeels klaar. Verdere afwerking is voor volgende week.

Vervolgens moesten we een blok onderstutten met buizen. Dat was door de crue van 2021 komen los te hangen, en iedereen kruipt er op die plek onderdoor. Laten vallen was geen optie want erboven hangt wel een ton los puin. Een uur later was het min of meer en hoofdzakelijk psychologisch onderstut. Moet nog beter!

 Enkele meters daar vandaan, had ik in juli een gaatje opgemerkt in de vloer, dat er vroeger niet was. Ook alweer door die megacrue ontstaan. Ik had er toen even met Erik aan gewerkt, waardoor we enkele meters dieper hadden kunnen kijken. Het was echter te instabiel om af te dalen. Dit keer had ik percuteermateriaal bij (ook dat nog) en nadat enkele grote blokken waren geëlimineerd, kon ik voorzichtig twee meter lager in een klein zaaltje plaatsnemen. Een gat in de vloer tegen de zijwand, ging nog wel 2 m dieper. Weer blokken ruimen dus. Toen probeerde ik eens erin af te dalen, maar mijn borstkas blokkeerde en dus kroop ik terug omhoog. Amper uit het gat stortte alles met veel geraas onder mij in! Oef, effe geluk want 5 seconden eerder had ik eronder gezeten!

Het gat was nu wel véél ruimer en dus kon ik makkelijk verder. Annette volgde voorzichtig. Een vrij grote gang, duidelijk een rivierbedding, liep naar rechts (stroomaf) en naar links (stroomop). Dit laatste was ruimst en dus bekeken we dat eerst. 10 meter verder, zowaar een flink zaaltje (een meter of vier) en het liep op zicht nog verder, alleen lag daar een groot blok in de weg. Terug stroomafwaarts dan maar, naar ons beginpunt. Na wat verbreden geraakt Annette daar een meter of 5-6 verder. Best interessant allemaal, een meter of 20-30 erbij. We veronderstellen dat deze rivierbedding naar een andere perte in de doline moet leiden. Wat leuk is: het Systeem Fagnoules-Buc zal hierdoor de 3000 m lengte overschrijden. Wordt vervolgd dus, topo zal ook voor volgende week zijn.

Aangezien er nog geen spoor van de anderen was, hebben Annette en ik alle kitzakken (ze waren nu toch véél lichter) al tot in het ingangszaaltje gebracht. Toen de anderen daar arriveerden, zegden ze mij dat de 4 Styxers, er langs de boveningang uit wilden en al waren vertrokken. Oei, die mogelijkheid hadden we vanochtend wel geopperd, maar met een gids natuurlijk. Want dat is een best ingewikkeld traject met tal van afslagen waar je verkeerd kan lopen, en vooral een weinig evidente cheminee van 17 m hoog die je moet uitklimmen, in een zone waar er nog zo’n 4 andere zijn!  Dus dat plan kon best wel eens héél lang duren of mislukken, en het was al tegen 18 u dus niemand wilde daar nog lang staan wachten.

Kortom, ik die mannen achterna. In de Salle Goelasnuf had ik ze al te pakken en zo zijn we vlotjes in een halfuurtje via de boveningang naar buiten geraakt. De andere 5 waren toen al lang buiten, natuurlijk.

Topdag in een topgrot.