Iedereen - heel eventjes - Beroemd

We kennen allemaal Iedereen Beroemd, een van de leukere programma’s van de VRT, over het dagdagelijkse leven van de modale Vlaming. Elke dag zitten ze in een andere Vlaamse gemeente en zo kwamen ze onlangs in Edegem. Ze contacteerden ons (want Avalon is een Edegemse vereniging), omdat ze dachten dat er met die Edegemse speleologen wel iets interessants te doen was. Wij zagen dat wel zitten, op enkele voorwaarden wel:  het moest een constructieve uitzending zou zijn. Geen gedoe over ongelukken en gevaar en zo, wel over passie en avontuur, ontdekkingen, grotbescherming en andere facetten van de mysterieuze onderwereld die ons speleologen allemaal zo vertrouwd en dierbaar is. En de naam van de club moest op een of andere manier in beeld komen, want speleo is toch wel een teamsport en de kijker moest toch wel weten dat er zoiets als Speleoclub Avalon bestond.

Ze waren akkoord, maar wegens een te krap tijdschema bleek het niet meer mogelijk om iets rond speleologie in die aflevering over Edegem te krijgen. Toch was de VRT heel gebrand om iets met ons te doen. Nadat een van hun medewerkers een deel van onze exploratiefilmpjes had bekeken, kwamen ze met het voorstel om te werken rond een ontdekking van ons, waar “live” beelden van de première van bestonden. Ze wilden die dan “cross-cutten” met nieuwe opnames in diezelfde grot. Okee... "strak plan", zou de Gertian zeggen.

Hun voorstel: Fagnoules, Réseau de l’Echo misschien? Oei, dat voerden we - na veel over en weer bellen en mailen - toch maar af. Het idee om met drie speleodebutanten (regisseur-cameraman-geluidsman) tot aan de nek door pseudosifons met 10 cm lucht te gaan dobberen, en dan in het lang en breed opnamen te gaan maken, allemaal bibberend van de kou in onze natte neopreentjes, dat zagen we niet echt zitten. Om nog maar niet over het transport van al dat omvangrijke en dure materiaal te spreken in zo’n watergrot. En dus kwamen we bij de Trou des Côtes terecht. Bijna heel die première was gefilmd, de grot was niet moeilijk, droog en warm… maar wel een uiterst delicate wereld van druipsteen en kristal. Zouden we dat wel doen? En die uitzending, die zou slechts 3 minuten duren. Was dat wel al die moeite waard?
Na rijp beraad toch maar besloten van wel. Ten eerste, is er maar raar of zelden een programma gemaakt over een mooie, vrijwel ongerepte Belgische grot en wat er rond komt kijken qua ontdekking, exploratie en beheer. Bijna steeds gebeuren zo’n opnames in een van onze weinig representatieve en versleten initiatiegrotten. Ten tweede, dit programma heeft meer dan 1,2 miljoen dagelijkse kijkers, in prime-time! Wat een buitenkans om het grote publiek een positieve boodschap over speleologie te brengen. 

En zo kwam het dat Annette en ik op vrijdag 6 december 2013 (met Sinterklaas dus!) in Hamoir zaten met het sympathieke trio freelancers van de VRT: Tine (regisseur), Hans (cameraman) en Johan (geluidsman). Alle drie hadden ze ooit al wel eens speleo gedaan, dus dat zou wel loslopen. Eerst een paar uur buitenopnamen, met het grotere filmmateriaal. Gelukkig was het een mooie, zonnige maar wat frisse dag en bleef de voorspelde sneeuw ver weg (die weersvoorspellingen van het KMI worden elk jaar slechter). 

Daarna, iedereen in de speleokledij gestoken, en het film- en geluidsmateriaal verpakt. Er was geopteerd voor compact materiaal (als camera, een verrassende keuze: Canon Eos 5D fototoestel -  Full HD toch wel, natuurlijk) en we eindigden met 2 sherpakits en 2 gewone kits, best te doen dus. Dan het “alles of niets” obstakel: de nauwe ingang waarin zelfs gerenommeerde speleo’s de pijp al aan Maarten hebben gegeven. Mocht hier iemand opgeven; het zou de VRT een flinke duit kosten. Doch ons trio perste er zich onvervaard door! Na dit selectieve obstakel, volgt bijna 25 m nauwe kruipgang (allemaal door SC Avalon en Co gedesobstrueerd geworden in 2008) tot in de eerste ruimte; de Salle du 21 Juillet. Ook dit ging vanzelf, we hadden hier duidelijk te maken met een groepje sportievelingen die voor hun job het een en ander over hadden!

Geluidsman Johan

Vanaf hier moesten de overalls en schoenen uit; in deze tak van de grot is immers elke vierkante meter bedekt met zuivere druipsteen. Echt ruim wordt het nooit, dus het filmen bleek soms een echte uitdaging. Belichting, geluid, opnames vanuit diverse camerastandpunten, en dat allemaal als 5 olifanten in een porseleinwinkel…

Cameraman Hans

Doch het lukte wonderbaarlijk goed, er sneuvelde vrijwel geen enkele spaghetti, alles bleef proper en netjes.
De grot is een pareltje, elke meter is er wel iets te zien en de cameraman kreeg er maar niet genoeg van. Intussen had hij materiaal genoeg voor een 6-delige aflevering van telkens een kwartier. En Tine interviewde naar hartenlust. Bijna alle aspecten van speleologie kwamen aan bod. Toch wel jammer dat 95% zal sneuvelen in de montage, want een uitzending van 3 minuten oftewel 180 seconden, da’s voorbij voor je goed en wel in je zetel zit.

Regisseur Tine

Zo tikten de uren onmerkbaar verder – zoals steeds onder de grond – en het waren enkel onze steeds kouder wordende voeten (je loopt hier heel de tijd op sokken rond!) en een zekere toenemende spanning in de blaas die ons op den duur eens op de klok deden kijken: bijna 18 u!  Tijd om in te pakken, ons weer in de overalls te wurmen en de frisse buitenlucht op te zoeken. De andere en ruimere tak van de grot filmen (Salle des Invités, Salle Menthos) was niet meer haalbaar.

Het Speleokoppel... en klap... we draaien!

Tegen dat we aan de auto waren, was het 19 u voorbij. Toch was er nog even tijd om naar goede traditie de plaatselijke kroeg op te zoeken, en nog wat na te kaarten over deze leuke dag.
Het was een niet-alledaagse ervaring. En zeer benieuwd naar het resultaat. Dat wordt waarschijnlijk eind december uitgezonden onder de titel “Speleokoppel”. We houden jullie op de hoogte.